W takich warunkach, niezmiernie przydatne stają się narzędzia pozwalające zautomatyzować pracę i pokonać ograniczenia związane z ludzką percepcją. Takim narzędziem są systemu zarządzania transportem (TMS – Transport Management System). Jakie wsparcie mogą one zapewnić przy planowaniu tras i optymalizacji transportu?
Automatyczne planowanie tras
Automatyzacja procesu planowania trasy, należy do podstawowych zadań systemów zarządzania transportem. Przy ustalaniu trasy, aplikacje TMS opierają się na wytycznych wskazanych przez użytkownika systemu. Wśród warunków i kryteriów, jakimi może kierować się system TMS, znajdują się między innymi:
- maksymalna długość trasy bez powrotu
- maksymalny czas jazdy bez powrotu
- maksymalna ilość przystanków rozładunkowych
- czas załadunku
- czas rozładunku
- minimalne wypełnienie środka transportu
- okna czasowe
- przypisanie środka transportu do lokalizacji
Program TMS zadba o to, aby plan przewozu przewidywał ograniczenia związane z czasem pracy i przerwami od niej, rozróżniając przy tym, czy zlecenie wykonywane jest przez jednego czy dwóch kierowców. System TMS automatycznie uwzględni również wytyczne ADR.
Optymalizacja transportu
W celu optymalizacji planu przewozu, systemy TMS wykorzystują algorytmy optymalizacji dokładne i heurystyczne. Algorytmy dokładne sprawdzają się przy rozwiązywaniu mniej skomplikowanych zadań. Przykładem ich użycia, może być przydział środka transportu do zlecenia, w sytuacji gdy pojazd jest kompletnie załadowany i ma przemieścić się między punktami A i B bez przystanków.
Przy bardziej skomplikowanych problemach, znalezienie optymalnego rozwiązania jest niemożliwe, albo pochłonęło by nieakceptowalnie dużo czasu. Wyjściem w takiej sytuacji jest użycie metod heurystycznych. Dostarczane przez nie rozwiązania nie są optymalne, ale w danych okolicznościach możliwie najbardziej do nich zbliżone. Bardzo ważnym aspektem działania algorytmów heurystycznych jest czas optymalizacji. Im dłużej pozwolimy programowi TMS pracować nad optymalizacją, tym bliższy ideałowi wynik otrzymamy.
Co można optymalizować przy pomocy systemu TMS?
Trasa przewozu
Przebieg trasy może podlegać optymalizacji pod kątem jej całkowitej długości, czasu przejazdu lub wielkości pustych przebiegów.
Dobór środka transportu
W praktyce przewozów drogowych, optymalny środek transportu to samochód o najniższych parametrach (ładowności), spełniający warunki danego zlecenia spedycyjnego. Podczas planowania system TMS powinien uwzględniać specyficzne wymagania artykułów, w tym ich temperaturę przechowywania.
Okna czasowe
System TMS może optymalizować trasę przewozu pod kątem dotrzymania określonego okna czasowego dostawy. Problem ten jest szczególnie złożony w sytuacji, jeśli poszczególni odbiorcy przewidują różnej wysokości kary za nieterminowe dostawy, a także gdy uzależniają jej wysokość od skali naruszenia okna czasowego.
Konsolidacja i podział zleceń transportowych
Łączenie pobrań i dostaw z różnych zleceń pozwala podnieść poziom wypełnienia samochodów i ograniczyć puste przebiegi. Podział zlecenia jest z kolei przydatny w sytuacji, gdy w danym momencie nie dysponujemy wolnymi pojazdami.
Ułożenie towaru
Zaawansowane systemy TMS pomagają również optymalizować rozlokowanie ładunku w przyczepie, uwzględniając przy tym takie reguły jak możliwość układania jednego towaru na drugim czy maksymalne obciążenie osi w pojeździe.
Aby automatyczne planowanie tras i optymalizacja przebiegały rzetelnie, niezbędne jest odpowiednie przygotowania danych, w tym tych dotyczących kierowców, środków transportu, artykułów, lokalizacji czy okien czasowych. Błędne lub niekompletne dane spowodują, że system TMS nie będzie w stanie dostarczyć prawidłowych rozwiązań.