Omnichannel to rozwinięcie koncepcji sprzedaży wielokanałowej (multichannel). Najważniejszą różnicą między nimi, jest występujące w przypadku omnichanennel daleko idące przenikanie się, integracja i ścisła współpraca wszystkich kanałów sprzedaży. Ścisłe współdziałanie kanałów sprzedaży, rodzi potrzebę zwiększenia wymiany informacji między działami firmy i jej partnerami. Koncepcja omnichannel wymusza także istotne zmiany w organizacji transportu i pracy magazynów.
Omnichanel oznacza łączenie w ramach danej organizacji wymagań klientów hurtowych, sklepów detalicznych, oraz indywidualnych klientów e-commerce. Wszyscy ci odbiorcy zazwyczaj radykalnie różnią się wolumenem i częstotliwością składania zamówień, czy poziomem sezonowych wahań popytu. Łączenie tych rozbieżnych potrzeb logistycznych rodzi praktyczne problemy. Zarządzający magazynem muszą zdecydować m.in. o tym, czy:
- połączyć dystrybucję dla różnych grup odbiorców w jednym magazynie, a może je rozdzielić?
- wyposażyć swoje magazyny w zautomatyzowane rozwiązania, a jeśli tak na jaki poziom automatyzacji się zdecydować?
Odpowiedź na te pytania rzadko bywa trywialna. Zależy bowiem od wielu czynników, takich jak: szczegółowa charakterystyka klientów, udział poszczególnych kanałów w sumarycznej sprzedaży, liczba jednostek magazynowych (SKU), a także skala działalności i plany rozwoju przedsiębiorstwa.
Jakie wyzwania rodzi omnichannel?
- dysponowanie szeroką paletą oferowanych artykułów;
- potrzeba szybkiej realizacji zamówień, zwłaszcza dla klientów e-commerce;
- liczne opcje dostawy zamówień (jak np. click and collect łączące zamówienia przez internet i odbiór w sklepie);
- potrzeba ścisłej współpracy magazynu, transportu i punktów sprzedaży.
Omnichannel w magazynie – jak wpływa na jego pracę?
W porównaniu z innymi centrami dystrybucji, magazyny omnichannel muszą być zaprojektowane tak, aby skutecznie łączyć różne rodzaje przepływów towarów zmierzających do hurtowni, sklepów i klientów internetowych. Wymaga to większej elastyczności w stosunku do tradycyjnych centrów logistycznych.
W przypadku odbiorców hurtowych i sklepów detalicznych, coraz większego znaczenia nabiera przepływ w modelu cross-docking. Model ten zakłada, że produkty od razu przemieszcza się przez magazyn, a następnie kompletuje w strefie przeładunku i ładuje na środki transportu. Dzięki temu artykuły znajdują się w magazynie tylko przez krótki okres. Dla sprawnego funkcjonowania cross-docking konieczne jest ustalenie optymalnej kolejności, w jakiej towary powinny trafić na środki transportowe. Niezbędna jest także dobra synchronizacja procesów przyjmowania i wydawania towarów.
Do najważniejszych atutów koncepcji cross-docking należą:
- obniżenie kosztów przechowywania zapasów;
- szybsza realizacja dostaw;
- wyeliminowanie ryzyka związanego z zarządzaniem stanami magazynowymi (takich jak przeterminowanie towaru);
- redukcja kosztów pracy.
Cross-docking to metoda, która bardzo dobrze sprawdza się w przypadku takich branż jak farmaceutyczna i spożywcza.
Omnichannel – kanał e-commerce
Do najważniejszych składników oceny zakupów internetowych należą czas i jakość dostaw. Realizacja szybkich, a przy tym bezbłędnych przesyłek jest często sporym wyzwaniem. Zwłaszcza w sytuacji, gdy oferowane produkty cechują się znacznymi, sezonowymi skokami popytu. Narzędziem pomagającym organizację dostaw w kanale e-commerce, są odpowiednio przystosowane do tego informatyczne systemy magazynowe (e-commerce WMS).
Jakie funkcje powinien posiadać system WMS dla e-commerce? Jakie zmiany organizacyjne pomaga wprowadzić?
Konsolidacja przesyłek – konsolidacja przesyłek istotnie zmniejsza koszty transportu towarów o charakterze drobnicowym. Pozwala ona dzielić koszty przewozu z innymi przedsiębiorstwami.
Efektywne pakowanie – pakowanie to newralgiczny proces w magazynach obsługujących branżę e-commerce. System WMS powinien wspierać usługi tworzenia wartości dodanej (VAS – Value Added Services). Usługi te obejmują: łączenie artykułów w zestawy, przepakowywanie, etykietowanie, drobny montaż, jak również dodawanie próbek i materiałów marketingowych. Program powinien automatycznie generować i nadzorować wydruk etykiet.
Integracja z kurierami – program WMS powinien umożliwić komunikację on-line z systemami informatycznymi firm kurierskich. Taka integracja pozwala skrócić czas realizacji zamówień, usprawnia proces generowania etykiet na paczki i pozwala uniknąć błędów.
Grupowanie zamówień – system WMS powinien umożliwić automatyczne grupowanie zamówienia na podstawie określonych zasad, które można swobodnie skonfigurować. Dzięki temu program określa, które zamówienia można przygotować równocześnie.
Omnichannel – optymalne metody kompletacji
Kompletacja strefowa (Zone Picking) – kompletacja strefowa przewiduje podział magazynu na mniejsze obszary (strefy). Obszar strefy określany jest się w zależności od wskaźnika rotacji znajdującej się w niej produktów. Im wyższy wskaźnik, tym strefa ma jest mniejsza.
W kompletacji strefowej można wyodrębnić:
- Metodę sekwencyjną – pojemnik (paleta) podróżuje pomiędzy kolejnymi strefami zbiórki, w których znajdują się towary zbierane w ramach danego zamówienia. Po przejściu wszystkich wymaganych stref zamówienie jest skompletowane. Metoda ta nie wymaga sortowania artykułów przed wysyłką.
- Metodę synchroniczną – zlecenie kompletacyjne zawiera w sobie artykuły z większej ilości zamówień. Kompletacja odbywa się we wszystkich strefach zawierających wymagany towar jednocześnie. Metoda ta wymaga późniejszego połączenia i sortowania artykułów przed wysyłką.
Kompletacja strefowa dobrze sprawdza się w dużych magazynach, zawierających liczne artykuły o niewielkich rozmiarach. Metoda ta jest często stosowana, gdy magazyn posiada wydzielone obszary według podobieństwa towarów, czy warunków ich przechowywania. Kompletacja strefowa wymaga ciągłego monitorowania, w jakim zakresie poszczególne obszary są obciążone zleceniami, tak aby móc przypisać im właściwy poziom zasobów pracowniczych.
Magazyn omnichannel – zwroty
Ważnym aspektem pracy magazynów omnichannel jest obsługa zwracanych produktów (logistyka odzysku). Możliwość zwrotu towaru zakupionego online jest bardzo korzystna dla klientów, ale dla magazynu oznacza więcej pracy i potrzebę wygospodarowania dodatkowej powierzchni magazynowej (obsługa i składowania zwracanych artykułów).
Oprogramowanie powinno zapewnić sprawne i automatyczne zarządzanie różnymi rodzajami zwrotów, rozróżniając przy tym czy dany produkt może od razu ponownie trafić do sprzedaży, czy też należy go najpierw poddać szczegółowej kontroli jakości, przepakować, czy może poddać utylizacji. Właściwie skonfigurowane oprogramowanie powinno zapewnić zarządzanie logistyką zwrotów bez zakłócania innych operacji magazynowych. Bardzo istotną funkcją jest też automatyczna identyfikacja pochodzenia zwracanych produktów.
Koncepcja omnichannel wiąże się z silną personalizacją i koncentracją na potrzebach odbiorcy. Wymaga zdolności do szybkiego dostosowania się do zmiennych oczekiwań rynku. Stworzenie zintegrowanego modelu logistycznego, wspomaganego przez współpracujące ze sobą systemy informatyczne, pozwala wdrożyć tą koncepcję w życie.
