Polska branża tworzyw sztucznych należy do najsilniej rozwiniętych w Europie. Na naszym rynku działa blisko 8 tysięcy zakładów, zatrudniających łącznie ponad 160 tys. pracowników. Krajowe firmy z branży tworzyw sztucznych dostarczają liczne produkty codziennego użytku, opakowania oraz komponenty dla sektora budowlanego czy motoryzacyjnego.
Pomimo tego, że przedsiębiorstwa te operują zazwyczaj na wąskim spektrum technologii wytwarzania (wtrysk, wytłaczanie), dzięki czemu park maszynowy jest dość jednorodny, planowanie produkcji często stanowi dla nich duże wyzwanie. Dzieje się tak przynajmniej z trzech powodów:
Szeroka gama produktów
katalog oferowanych artykułów często składa się z tysięcy pozycji. Poszczególne produkty mogą różnić się wieloma, niekiedy subtelnymi detalami, takimi jak kolor, wielkość czy faktura.
Kooperacja – przedsiębiorstwa z branży tworzyw sztucznych często dostarczają komponenty dla innych zakładów produkcyjnych, np. motoryzacyjnych. Działalność w modelu kooperacji wymaga ścisłego przestrzegania harmonogramu dostaw, opóźnienie może bowiem skutkować wstrzymaniem prac u partnera i dotkliwymi karami umownymi.
Odmienne wymagania produkcji – w zależności od przeznaczenia towaru i jego odbiorcy, diametralnie mogą różnić się wymagania co do sposobu kontroli oraz higieny produkcji. Jeśli fabryka wytwarza przykładowo towary medyczne, artykuły dla niemowląt i komponenty samochodowe, te odmienne wymagania w zakresie produkcji i konfekcjonowania, muszą być uwzględnione w planie.
Efektywne planowanie produkcji w takich zakładach wymaga automatyzacji powtarzalnych czynności, a także skutecznej kontroli postępu prac. Narzędziem stwarzającym takie możliwości są systemy APS (Advanced Planning and Scheduling). Posiadają one szereg cech ułatwiających i przyspieszających pracę planistów. Należą do nich:
Automatyczne planowanie produkcji
system APS samodzielnie ustala harmonogram prac w oparciu o zadane kryteria, takie jak np. zmniejszenie czasów oczekiwania, jak najwyższe wykorzystanie zasobów, minimalizacja opóźnień, maksymalna realizacja priorytetów czy skrócenie czasów przygotowawczych.
Alternatywne scenariusze produkcji – oprogramowanie APS może zaproponować wiele alternatywnych wersji harmonogramu, udostępniając jednocześnie zestaw wskaźników do ich porównania. Plany mogą być oceniane w oparciu m.in. o takie cechy jak:
- czas produkcji
- czas bezczynności
- liczba zleceń opóźnionych
- średni czas opóźnienia zleceń
- liczba przezbrojeń
- czas przezbrojeń
Predefiniowane nastawy planowania
czyli szablony ułatwiające pracę planistom. Takie szablony zawierają zbiór parametrów i reguł planowania. Dzięki nim, planiści nie muszą za każdym razem określać kryteriów, jakimi posłuży się program przy tworzeniu harmonogramu. Zapisane nastawy planowania przyspieszają planowanie, eliminują powtarzanie tych samych czynności i zmniejszają ryzyko błędu.
Zarządzanie zdolnościami produkcyjnymi
oprogramowanie APS umożliwia definiowanie zdolności produkcyjnych dla maszyn i gniazd produkcyjnych, a także ich zdolności alternatywnych w sytuacji, gdy zmianie ulegnie przykładowo liczba pracowników. Dzięki wiedzy o wydajności maszyn, dostępnych narzędziach, materiałach i pracownikach, system APS zapobiega delegowaniu na stanowisko niewykonalnego planu pracy.
Macierz przezbrojeń
w programie można utworzyć matrycę z informacjami o tym, ile czasu wymaga przezbrojenie maszyn, by rozpocząć produkcję innego artykułu. Dotyczy to każdego możliwego wariantu zmiany. Czasy te są automatycznie uwzględniane w harmonogramie. APS może ograniczyć ilość przezbrojeń, wykorzystując do tego hierarchię atrybutów. Dzięki niej system wie, zmiana jakich atrybutów produktu (takich jak np. rozmiar czy kolor) pochłonie więcej czasu, a jakich mniej.
Wysoka ergonomia
system APS wizualizuje harmonogram w formie interaktywnego wykresu Gantta. Planista może ręcznie dokonać korekty planu poprzez przeciągnięcie bloku operacji (metoda drag&drop). Taki sposób prezentacji jest czytelny i przyjazny dla użytkownika, dzięki czemu system zapewnia planiście wyższy komfort pracy niż tradycyjne arkusze kalkulacyjne.
Dzielenie operacji produkcyjnych „w locie”
czyli możliwość dzielenia operacji w trakcie ich wykonywania, np. w celu dokończenia zlecenia na innym stanowisku. Funkcja przydatna w przypadku zarejestrowania opóźnień, awarii lub nagłej zmiany priorytetów. Jeśli system APS jest zintegrowany z oprogramowaniem MES (Manufacturing Execution System), pracownicy produkcji natychmiast dowiedzą się o zmianie planu.
Raporty
automatyczne generowanie zestawień i raportów dotyczących planowania produkcji. Dzięki nim można łatwo sprawdzić, czy liczba wyprodukowanych artykułów, czas produkcji i przezbrojeń były w danym okresie zgodne z założeniami.
Wdrożenie systemu APS wnosi jeszcze jedną, dodatkową korzyść. Stanowi dla przedsiębiorstwa impuls do inwentaryzacji hali produkcyjnej, uporządkowania i aktualizacji wiedzy o zasobach. Rzetelna i aktualna wiedza o zasobach jest systemowi niezbędna, aby tworzyć realistyczne plany produkcji i w pełni wykorzystać potencjał zakładu.
