Niekiedy dobry planista w niewielkiej firmie transportowej jest w stanie zaplanować trasy lepiej od najlepszego oprogramowania.
Wyobraźmy sobie sytuację, w której do zrealizowania jest 500 zleceń spedycyjnych dziennie. To jednak nie wszystko, ponieważ dla tras pomiędzy dwoma punktami nawet 5000 nie stanowiłoby większego wyzwania. Problemem są zlecenia, które obejmują bardzo zróżnicowane ładunki, całą gamę nośników, paczki, listy, doręczenia za pobraniem lub na przykład zwroty. Do tego dodajmy kilka hubów i tabor składający się z kilkudziesięciu samochodów – od osobowych, przez dostawcze, po ciężarowe. Wszystkie doręczenia musza trafić do rąk odbiorców na czas, wszystkie trasy powinny zostać zaplanowane tak, aby realizacja nie generowała niepotrzebnych kosztów, czyli z możliwie największą wydajnością. A co jeśli w chwilach największego nagromadzenia zleceń taka firma korzysta z usług spedytora? Sztab odpowiednio wykwalifikowanych osób mógłby uporać się z takim wyzwaniem doskonale – pod warunkiem, że miałby odpowiednio dużo czasu. Pytanie brzmi: kto ma tyle czasu i może sobie na taki zespół pozwolić? Zdecydowanie rozsądniejsza wydaje się inwestycja w wyspecjalizowane oprogramowanie, które gromadzi bieżące zlecenia spedycyjne i planuje trasy ich realizacji, oczywiście z dbałością o kluczowe dla przedsiębiorstwa parametry.
Qguar TMS
Takim oprogramowaniem jest Qguar TMS wyposażony w moduł automatycznego planowania tras (APT). Jego algorytm wykonuje za planistę najbardziej czasochłonne i skomplikowane czynności, czyli opracowuje optymalne trasy. Rola człowieka polega na wcześniejszej konfiguracji narzędzia oraz wskazaniu kluczowych dla firmy parametrów, a więc wspomnianych wcześniej: wielkości ładunków, przebiegu tras, dostępności, rozmiarów i specyfiki środków transportu, możliwości urządzeń rozładunkowych u odbiorców, warunków równoczesnego przewozu różnych artykułów, terminów dostaw towaru do poszczególnych adresów odbioru itp. itd. APT może zostać skonfigurowany pod kątem wymagań danego przedsiębiorstwa, ponieważ wymienione przeze mnie parametry są zaledwie kroplą w morzu potrzeb firm wyspecjalizowanych w transporcie.
Raz skonfigurowane narzędzie planuje trasy w oparciu o dowolną liczbę zleceń spedycyjnych, ale nie muszę chyba dodawać, że warunki zmieniają się czasami z dnia na dzień, co może mieć związek ze zmianami cen paliwa, zmianami w organizacji ruchu a nawet pogodą. Planista posługujący się narzędziem musi zawsze mieć je na uwadze i dokonywać odpowiednich aktualizacji konfiguracji narzędzia. Tylko wtedy planowanie będzie optymalne, a realizacja zleceń pozwoli uniknąć niepotrzebnych kosztów. Warto jednak wiedzieć, że im więcej zmiennych, tym trudniejsze stają się obliczenia, a algorytm potrzebuje więcej czasu na zaplanowanie najbardziej optymalnych tras.
Nie zapominajmy przy tym, że planowanie automatycznie nie pozbawia człowieka decyzyjności i wpływu na ostateczny efekt pracy algorytmu. Ten zawsze będzie pod kontrolą użytkownika, co oznacza, że zaplanowane trasy można ręcznie modyfikować, poprawić je tak, jak nie potrafi tego algorytm. W skrajnym przypadku można unieważnić planowanie, włączyć proces od nowa, na dłużej lub jeśli w trakcie planowania spłyną kolejne zlecenia, które należy niezwłocznie zrealizować.
Automatyczne planowanie tras jest potężnym wsparciem dla przedsiębiorstw świadczących usługi transportowe. Wyręcza planistów w trudnych i czasochłonnych zadaniach, chociaż – jak to bywa z tego typu operacjami – dobrze, kiedy ostatnie słowo należy do człowieka. Człowiek, dzięki szerszemu spektrum wiedzy kontekstowej, w przypadku dynamicznie zmieniających się warunków, może dodatkowo podnieść jakość pracy algorytmów. Wtedy będzie można osiągnąć automatyzację i racjonalizację na naprawdę wysokim poziomie.
