RFID (Radio Frequency Identification) to wykorzystująca fale radiowe technologia automatycznej identyfikacji towarów. Technologia ta pozwala na równoczesny odczyt i przesyłanie znacznej ilości informacji. W zależności od rodzaju znacznika (tagu RFID) i umieszczonego w nim chipu, zapis lub odczyt danych możliwy jest z odległościach od kilkunastu centymetrów do ponad 100 metrów. Technologie RFID pozwalają na jednoczesny odczyt wielu różnych tagów, które znajdą się w zasięgu czytnika RFID.
RFID można wykorzystać do identyfikacji produktów, oznaczając przedmioty tagami RFID, a następnie wykorzystując czytniki RFID do śledzenia ruchu tych przedmiotów w całym łańcuchu dostaw. Pozwala to firmom na śledzenie w czasie rzeczywistym poziomu zapasów i ich lokalizacji, co może pomóc w optymalizacji poziomu zapasów i zapobieganiu stratom spowodowanym kradzieżą lub zagubieniem przedmiotów.
W zarządzaniu łańcuchami dostaw, technologię RFID można wykorzystać do śledzenia przepływu towarów od hali produkcyjnej do końcowego odbiorcy. Osiągnięcie pełnej transparentności może pomóc w identyfikowaniu problemów i wąskich gardeł w łańcuchach dostaw, a przez to wspomóc prace nad poprawą wydajności.
RFID może być również wykorzystane w celu podniesienia bezpieczeństwa w przedsiębiorstwie. Technologia ta może być narzędziem kontroli dostępu do budynków, pomieszczeń i wydzielonych obszarów, co pozwala zapobiec nieautoryzowanemu dostępowi.
Zastosowanie w różnych branżach
Do najpopularniejszych zastosowań technologii RFID w różnych branżach zaliczyć można:
Produkcja – RFID pomaga automatyzować wiele procesów, identyfikować wyroby, maszyny, narzędzia, czy materiały. Pomaga usprawnić przepływy towarów, podnieść jakość kontroli i zwiększyć efektywność realizowanych działań.
Magazynowanie – RFID pozwala zwiększyć szybkość i dokładność przyjęcia, kompletacji i wydania artykułów. Może wspomagać inwentaryzację, zarządzanie rotacją i kontrolę opakowań zwrotnych.
Handel – technologia RFID pozwala m.in. znacznie przyspieszyć inwentaryzację i remanenty.
RFID – tagi
Znaczniki (tagi) RFID, w zależności od rodzaju zasilania, podzielić można na dwie kategorie:
Aktywne tagi RFID mają wbudowane źródło zasilania, takie jak bateria, co umożliwia przesyłanie sygnału na duże odległości (nawet powyżej 100 m).
Tagi półpasywne (półaktywne) są wyposażone w baterię, ale jest ona wykorzystywana wyłącznie do celów własnych, czyli zasilania układu elektronicznego znacznika i jego czujników, natomiast energię potrzebną do nawiązania łączności z czytnikiem czerpią z wytwarzanych przez niego fal radiowych. Dzięki temu, w porównaniu do tagów pasywnych, ich zasięg jest większy.
Pasywne tagi RFID nie mają wbudowanego źródła zasilania i polegają na energii czytnika do aktywacji i transmisji sygnału. Ogranicza to zasięg transmisji pasywnych tagów RFID do zaledwie kilku metrów. Pasywne tagi RFID są znacznie tańsze niż aktywne tagi RFID, co czyni je popularniejszym wyborem w większości zastosowań. Schemat działanie pasywnego RFID można opisać w trzech krokach:
- gdy tag RFID znajdzie się w zasięgu czytnika, antena RFID zasila tag za pomocą fal radiowych ,
- znacznik odsyła do czytnika swój unikalny kod identyfikacyjny;
- czytnik dzięki podłączeniu do komputera wyszukuje kod identyfikacyjny w bazie danych, co pozwala uzyskać dostęp do zapisanych tam informacji o oznaczonym elemencie (takich jak np. lokalizacja przedmiotu, historia i inne dane).
Zakres częstotliwości pracy
Systemy RFID mogą operować na szerokim zakresie fal radiowych. W zależności od częstotliwości fal systemy RFID można podzielić na:
Systemy LF (low frequency) – niska częstotliwość
Systemy RFID LF mogą mieć zakres od 30 kHz do 500 kHz, ale typowy LF to około 125 kHz do 134 kHz. Zasięg odczytu systemu LF ogranicza się zwykle do jednego metra.
Częstotliwość HF (high frequency) – wysoka częstotliwość
Systemy HF RFID mogą mieć zakres od 3 MHz do 30 MHz, chociaż typowy zakres HF wynosi 13,56 MHz. Zasięg odczytu systemu HF wynosi zazwyczaj do jednego metra. Tagi HF są nieco droższe niż tagi LF. Standard ten sprawdza się dobrze w przemyśle dzięki odporności na zewnętrzne zakłócenia i dużą szybkość odczytu danych. HF wykorzystywany jest w systemach działających zgodnie ze standardem ISO/IEC 14443 (E-paszporty) lub ISO 15693 (karty kredytowe).
Częstotliwość UHF (ultra high frequency) – ultra wysoka częstotliwość
Przedział ten rozciąga się między 860 a 956 MHz. UHF umożliwia odczyt i zapis danych w zasięgu przekraczającym 100 m z bardzo dużą prędkością. Obsługę tej częstotliwości określa norma ISO 18000-6.
Technologia RFID – zalety i wady
Wdrażając technologię RFID w przedsiębiorstwie należy pamiętać, że oprócz obiektywnych zalet posiada też ona pewne wady i ograniczenia. Wśród najczęściej wymienianych zalet i wad znaleźć można:
Zalety RFID
- tagi RFID mogą przechowywać o wiele więcej informacji niż kody kreskowe;
- zapewnia wygodny odczyt na odległość, nawet gdy tag jest schowany wewnątrz opakowania;
- znaczniki RFID są bardziej odporne na uszkodzenia i zniszczenia, przez co odznaczają się bardzo dużą żywotnością;
- tagów RFID można używać wielokrotnie dzięki możliwości edycji zawartych w nich danych;
- szybkość działania – czytnik RFID w jednej sekundzie jest w stanie odczytać setki tagów.
Wady RFID
- wyższa cena w stosunku do popularnych kodów kreskowych;
- kilka różnych standardów protokołów przesyłania danych;
- wrażliwe dane muszą być szyfrowane, aby nie zostały przechwycone przez osoby niepowołane;
- aby uzyskać wysoką pewność odczytu należy dokładnie przeanalizować i dostosować warunki pracy;
- budowa efektywnego systemu RFID wymaga specjalistycznej wiedzy i doświadczenia w stosowaniu tej technologii;
- zbyt wiele znaczników znajdujących się blisko może wywoływać błędy w odczycie;
- utrudniona praca z niektórymi grupami artykułów (np. z płynami, papierem w ryzach czy produktami w metalowych puszkach).
Ciekawym zastosowaniem technologii RFID, pozwalającym jeszcze bardziej przyspieszyć i ułatwić proces identyfikacji są tzw. bramki RFID. Z możliwościami czytników RFID pochodzących od wielu producentów zapoznać się można na stronie: zakupy-it.
