- mapa cyfrowa znacznie ułatwia wyliczanie tras, kosztów i czasów przejazdu
- różni dostawcy map oferują różne funkcje i usługi, wyceniane na wiele sposobów (abonament, za transakcję, za ilość pojazdów itp.)
- system typu TMS do zarządzania transportem powinien umożliwiać integrację z wieloma dostawcami map
Jak dojechać z punktu A do punktu B? Odpowiedź na to pytanie w czasach nawigacji satelitarnej, wszechobecnych smartfonów i komputerów wydaje się prosta. Mamy nawigację, telefon, łączymy się z serwerem za pomocą sieci LTE lub też dysponujemy danymi offline. Do tego bieżący traffic i wszystko jest proste. Wreszcie wakacje nad morzem. Przynajmniej w teorii. Przyglądnijmy się się problemowi bliżej. Z punktu widzenia spedytora lub osoby planującej transport, nie jest to proste. Jeszcze bardziej skomplikowane staje się dla systemu typu TMS. Przypomnijmy, od takiego oprogramowania wymagamy m.in. rejestracji zleceń transportowych, ilości towaru, palet, planowania tras, łączenia przewozów w trasy, wspomagania planowania i optymalizacji, wyliczania kosztów, itp..
Przyjrzyjmy się raz jeszcze: dojechać z punktu A do punktu B – niby nic prostszego. Jeżeli jednak zastanowić się głębiej, pojawiają się pytania. Najszybciej czy najkrócej? A może najtaniej? Bo często szybko nie oznacza tanio, a tanio nie oznacza szybko. A jakim jedziemy pojazdem? Jaką ma DMC? Czy może poruszać się wszystkimi rodzajami dróg? Do tego dochodzi szereg pytań o wyznaczoną przez komputer trasę, wraz z nieśmiertelnym „ale google jedzie inaczej”, „no ale tu jest taki most o ograniczonej nośności”, „no ale wszyscy tam jeżdżą”. Ufff.
Mapy cyfrowe
Aby dobrze realizować te cele, zazwyczaj niezbędne jest wspomaganie w postaci mapy cyfrowej, dostarczanej przez zewnętrznego dostawcę, gwarantującego jej aktualizację. Nie trzeba chyba przypominać, jak ważna jest aktualna siatka połączeń wraz z natężeniem ruchu, biorąc pod uwagę obecny rozwój sieci drogowej i transportu kołowego. Dobry program „transportowy” powinien współpracować z wieloma rodzajami map, a wybór dostawcy zależeć powinien od najkorzystniejszej oferty (oferowane usługi, parametry, jakość, cena). Niestety celowo lub nie, dostawcy map komplikują cenniki tak, aby porównanie ofert było jak najbardziej utrudnione. Generalnie rozróżniamy 3 podejścia do kwestii opłat:
- ulubione przez klientów, czyli „za darmo”;
- abonament roczny, często zależny od liczby pojazdów;
- abonament miesięczny (roczny) płatny za ilość transakcji.
Jak łatwo się domyślić, decydując się na darmową usługę, nie możemy liczyć na żadne wsparcie ( pomijając pomoc społeczności, bez żadnej gwarancji reakcji i czasu rozwiązania problemu). Płatność za transakcje,- choć najbardziej popularna – bywa problematyczna, ze względu na początkową trudność w oszacowaniu potrzebnej puli transakcji. Z drugiej strony ma jednak zaletę w postaci „pay as you grow”, choć wymusza na twórcy oprogramowania buforowanie pobranych odległości, w celu optymalizacji działania programu, oraz zmniejszania ruchu do serwerów mapy. Nie zawsze jest to dozwolone ze strony dostawcy mapy. Często to, co wydaje się darmowe, takie nie jest. Wymaga bowiem publicznego, nieograniczonego dostępu do naszej aplikacji (zawsze warto szczegółowo przeczytać warunki licencjonowania).
Zestawienie najbardziej popularnych dostawców map:
Open Street Map (OSM) – mapa bezpłatna.Cechy: brak tras dla ciężarówek (restrykcji), brak opcji traffic, brak obliczenia kosztów, silnik do wyliczenia trasy ze sporymi ograniczeniami na ilość transakcji
Google maps – mapa cyfrowa płatna.
Cechy: wersja dla biznesu, wersja od ilości transakcji, brak tras dla ciężarówek , brak rozliczania kosztów, bardzo dobry traffic, własny silnik do wyliczania trasy
Emapi – mapa cyfrowa płatna.
Cechy: rozliczana rocznie, rozliczana od ilości pojazdów i stanowisk, pełne wsparcie tras dla ciężarówek, wyliczanie kosztów, opcja traffic, wyliczanie trasy.
Bing maps – mapa cyfrowa płatna.
Cechy: wersja rozliczana od ilości transakcji, pełne wsparcie tras dla ciężarówek, opcja traffic, wyliczanie trasy.
Here map – mapa cyfrowa płatna.
Cechy: podstawowa ilość transakcji za darmo, płatność za paczkę transakcji a także abonament miesięczny, pełne wsparcie tras dla ciężarówek, opcja traffic, wyliczanie trasy.
TomTom map – mapa cyfrowa płatna.
Cechy: rozliczana od ilości transakcji, rozliczana w abonamencie miesięcznym, wsparcie tras dla ciężarówek, opcja traffic, wyliczanie trasy
Integracja systemu TMS z mapą
Profesjonalny system klasy TMS umożliwia integrację wybranych do wizualizacji trasy. Przechowuje i prezentuje odległości i czasy przejazdu w zależności od typu pojazdu, czy też godziny wyjazdu. Na podstawie zaplanowanej trasy możliwe jest automatyczne wyliczenie kosztu, rentowności, albo najlepszego spedytora, zgodnie z ustalonymi regułami biznesowymi. Wyliczymy też współrzędne geograficzne i znajdziemy poszukiwane lokalizacje. Pamiętajmy, kiedy mówimy „lokalizacja”, myślimy „współrzędne geograficzne”.
Bazą wszystkich systemów mapowych są punkty będące współrzędnymi, wraz z połączeniami między nimi, a także atrybutami typu dmc, odległość, itp. Algorytmy wyszukujące to algorytmy grafowe, a szczegóły ich działania są często pilnie strzeżone. Można się jedynie domyślać, jakie pojęcia leżą u ich podstawy: algorytm Dijkstry, nadgraf, podgraf, ścieżka w grafie, algorytm zachłanny. Codziennie korzystamy z nich, nie zdając sobie z tego sprawy.
