Raportowanie produkcji polega na rejestrowaniu i śledzeniu postępu procesów produkcyjnych, takich jak ukończenie i szybkość realizacji zadań, ilość zużytych materiałów czy liczba błędów. Jest to kluczowy aspekt zarządzania produkcją, który zapewnia, że ​​operacje produkcyjne przebiegają zgodnie z planami, terminowo i z zachowaniem wysokiej jakości.

Raporty produkcji pozwalają menedżerom uzyskać wgląd w funkcjonowanie hali produkcyjnej, określić zgodność z harmonogramami, poznać wydajność produkcji, wykorzystanie mocy produkcyjnych i inne wskaźniki efektywności.

Sposoby raportowania produkcji

Produkcja może być raportowana na różne sposoby, w zależności od używanego systemu zarządzania produkcją i charakteru śledzonych procesów. Istotną rolę w kształtowaniu zakresu raportów i poziomie ich szczegółowości odgrywają wielkość przedsiębiorstwa, branża, oraz wymagania klientów. Proces raportowania produkcji, ze względu na swoją cykliczność i powtarzalność, należy do najczęściej i najskuteczniej automatyzowanych. Ze względu na poziom cyfryzacji, raportowanie produkcji można podzielić na:

• manualne – stosowane w prostych, opartych o papierowy obieg dokumentów systemach produkcyjnych;
• częściowo scyfryzowane – jeśli do śledzenia zużycia materiałów wykorzystuje się proste oprogramowanie do zarządzania zapasami lub arkusze kalkulacyjne, ale same procesy pracy śledzi się ręcznie;
• całkowicie scyfryzowane – jeśli do śledzenia wszystkich procesów produkcyjnych zostanie wdrożone kompleksowe oprogramowanie takie jak system realizacji produkcji MES;
• zautomatyzowane – w sytuacji gdy maszyny są wyposażone w czujniki, które automatycznie wspomagają śledzenie procesów produkcyjnych.

Cyfryzacja i automatyzacja procesu raportowania produkcji umożliwia radykalnie zmniejszenie ilość błędów i nieścisłości, znacząco zmniejszając (lub wręcz eliminując) nakład czasu jaki poświęcają mu pracownicy. Dzięki automatyzacji możliwe jest osiągnięcie pełnej wiarygodności danych, co w praktyce jest niemożliwe w systemie manualnego raportowania opartego o deklaracje pracowników.

Czym jest raport produkcyjny?

Raport produkcyjny to dokument, który szczegółowo opisuje i podsumowuje różne wskaźniki produkcyjne, mierzone w ramach procesu raportowania produkcji, mając na celu maksymalizację wydajności produkcji. Mogą one obejmować zarówno proste arkusze kalkulacyjne z kilkoma formułami, jak i szczegółowe listy i tabele, które dostarczają informacji o różnych wskaźnikach produkcyjnych. Nowoczesne oprogramowanie produkcyjne kompiluje raporty produkcyjne w formie pulpitów nawigacyjnych w celu łatwego zrozumienia danych i ich analizy.

Dane do raportów produkcyjnych są gromadzone w różnych punktach procesu produkcyjnego. Zaawansowane systemy realizacji produkcji MES obejmują wiele różnych raportów. Od tych dotyczących pracy na hali produkcyjnej i zużycia materiałów, po kontrolę jakości, liczbę wyrobów gotowych i wiele innych.

Co powinny zawierać raporty produkcyjne?

Jak wspomniano, informacje zebrane w raportach mogą się znacznie różnić w zależności od wykorzystanego systemu zarządzania produkcją. Raporty mogą zawierać informacje o różnych metrykach, takich jak:

• Liczba wyrobów gotowych – całkowita liczba gotowych produktów.
• Wydajność produkcji – wydajność mierzona w określonych okresach czasu (np. na zmianę, dzień lub partię).
• Statusy zamówień – postęp realizacji poszczególnych zamówień klientów, w tym harmonogramy dostaw (terminowe lub opóźnione).
• Wydajność maszyn – dane dotyczące wydajności sprzętu, w tym wskaźniki takie jak ogólna efektywność sprzętu (OEE).
• Poziomy produkcji w toku (WiP) – ilość wyrobów niedokończonych i stopień ich ukończenia.
• Wskaźniki kontroli jakości – wyniki kontroli, zaliczone lub niezaliczone punkty kontroli jakości, itp..

Raportowanie z hali produkcyjnej a KPI

Raporty produkcyjne to dokumenty, które pomagają menedżerom uzyskać dogłębny przegląd procesu produkcyjnego, a wszystko to w celu zwiększenia wydajności produkcji. Gromadzone przez nich dane służą do obliczania różnych wskaźników efektywności produkcji.

Chociaż istnieją dziesiątki KPI skoncentrowanych na produkcji, decyzja, które z nich warto śledzić, powinna być oparta o wiele różnych czynników. Uwzględniać ich wagę i znaczenie. Mierzenie KPI istotnych dla Twojej działalności musi być wykonalne, łatwo osiągalne i przede wszystkim powinno pomagać w realizacji strategicznych celów firmy.

Wśród najważniejszych i najczęściej mierzonych wskaźników pomiaru efektywności produkcji znajdują się:

1. Całkowita efektywność sprzętu (OEE) – mierzy, jak skutecznie sprzęt jest używany. OEE łączy dostępność, wydajność i jakość w jeden wynik procentowy.
2. Całkowita efektywna wydajność sprzętu (TEEP) – rozszerza OEE poprzez uwzględnienie całego dostępnego czasu, w tym planowanych przestojów, aby odzwierciedlić pełne potencjalne wykorzystanie sprzętu.
3. Wykorzystanie mocy produkcyjnych – mierzy procent całkowitej mocy produkcyjnej, która jest faktycznie wykorzystywana. Jest to przydatne do określenia, czy maksymalizujesz zasoby.
4. Przestoje – wskaźnik wskazuje czas, w którym urządzenia nie realizują produkcji, zwykle związane jest to z konserwacją, awariami lub niedoborem materiałów.
5. Czasy cyklu – to wartość, która wskazuje jak często produkt opuszcza linię produkcyjną. Innymi słowy, jest to czas potrzebny do wyprodukowania jednej sztuki produktu, od początku do końca.
6. Czas taktu – to stosunek czasu pracy dostępnej w ramach jednej zmiany, do ilości wyrobów jaką należy wyprodukować w związku z zamówieniami od klientów.
7. Wydajność pierwszego przejścia (FPY) – oblicza procent produktów wyprodukowanych prawidłowo, bez konieczności przeróbek lub napraw, co odzwierciedla jakość i wydajność procesu.
8. Odpady – śledzi procent materiałów marnowanych podczas produkcji. Uzupełnia FPY, dając lepszy wgląd w odpady produkcyjne.

Wdrażanie raportowania produkcji

Jak zatem wdrożyć system raportowania produkcji dla własnej działalności produkcyjnej? Odpowiednie podejście zależy od kilku czynników, w tym konfiguracji produkcji, tego, co jest produkowane i rodzaju używanego systemu zarządzania produkcją. Mówiąc ogólnie, raportowanie produkcji może być wykonywane ręcznie, na papierze lub w arkuszu kalkulacyjnym lub automatycznie przy użyciu zaawansowanych narzędzi cyfrowych. Jednak producenci często decydują się na rozwiązanie typu „mix-and-match”, łącząc elementy obu w zależności od konkretnych potrzeb.

Ręczne raportowanie produkcji

Ręczne raportowanie produkcji polega na rejestrowaniu danych produkcyjnych ręcznie lub przy użyciu prostszych narzędzi, takich jak Excel. Ta metoda jest często stosowana w mniejszych operacjach lub w środowiskach bez scentralizowanego oprogramowania do zarządzania.

Może również oferować elastyczność w niestandardowych środowiskach, takich jak niestandardowe zadania lub prototypowanie, gdzie automatyzacja nie zawsze jest możliwa. Zaletą raportowania manualnego jest łatwość i szybkość wdrożenia oraz niskie koszty. Posiada jednak także istotne ograniczenia.

Po pierwsze, ręczne wprowadzanie danych zwiększa ryzyko błędu ludzkiego. Ponadto metody ręczne oferują niewielką lub zerową widoczność wydajności produkcji w czasie rzeczywistym, co utrudnia szybkie reagowanie na potencjalne problemy. Agregacja danych staje się również utrudniona, gdy informacje są zbierane od wielu zespołów lub zmian, co może przeszkadzać w dokładności i prowadzić do niespójności.

Pomimo swoich wad, ręczne raportowanie może się sprawdzać w przypadku prostszych konfiguracji lub gdy koszt automatyzacji nie jest uzasadniony.

Automatyczne raportowanie produkcji

Automatyczne raportowanie produkcji opiera się na specjalistycznym oprogramowaniu, które pomaga w zbieraniu i przetwarzaniu danych produkcyjnych. Systemy te integrują się bezpośrednio z halą produkcyjną i magazynem, umożliwiając bezproblemowe wprowadzanie danych i automatyczną analizę. Ponieważ oprogramowanie jest zintegrowane z całym spektrum operacji produkcyjnych, dane z raportowania uwzględniają również procesy pomocnicze, takie jak harmonogramowanie konserwacji, zakupy czy kontrola jakości.

Metody automatycznego raportowania obejmują:

• Raportowanie z hali produkcyjnej: Operatorzy wprowadzają dane produkcyjne bezpośrednio do systemu za pośrednictwem terminali podłączonych do Internetu. Oprogramowanie produkcyjne oparte na chmurze umożliwia również raportowanie za pomocą urządzeń mobilnych i tabletów za pośrednictwem specjalnie stworzonych aplikacji.
• Systemy skanowania kodów kreskowych: Kody kreskowe są skanowane na różnych etapach produkcji, aby automatycznie aktualizować postęp prac.
• Urządzenia i czujniki IIoT: Maszyny wyposażone w czujniki lub technologię RFID śledzą metryki produkcji bez ręcznego wprowadzania danych. Systemy realizacji produkcji często działają jako centralny węzeł dla tych metod. Koordynują zbieranie danych z różnych źródeł i integrując raportowanie produkcji z systemami planowania i kontroli wyższego poziomu.

Najlepsze praktyki w zakresie raportowania produkcji dla MŚP

Przyjrzyjmy się sześciu wskazówkom dotyczącym wdrożenia spójnego systemu raportowania produkcji.

1. Zaplanuj proces produkcji

Zacznij od dokładnego zmapowania procesu produkcyjnego. Zidentyfikuj każdy etap, zadanie i kluczowy punkt danych. Stanowi to podstawę skutecznego raportowania produkcji, ponieważ zapewnia, że ​​wszystkie istotne dla Ciebie działania są uwzględniane od początku do końca. Przejrzysta mapa procesu pomaga określić, gdzie należy zbierać dane i uwypukla wszelkie luki lub nieefektywności, które mogą mieć wpływ na dokładność raportowania.

2. Zdefiniuj i udokumentuj procedury gromadzenia danych

Po rozplanowaniu procesu produkcji opracuj standardowe procedury operacyjne (SOP), aby zdefiniować i udokumentować sposób gromadzenia, rejestrowania i raportowania danych produkcyjnych. SOP to praktyczny przewodnik dla pracowników, który szczegółowo opisuje konkretne metody, narzędzia i częstotliwości raportowania, których należy przestrzegać. Promują one spójność, pomagają zmniejszyć zmienność i zapewniają, że zarządzanie danymi jest zgodne z ogólną strategią operacyjną.

3. Przeszkol pracowników w zakresie zarządzania danymi

Ważne jest, aby pracownicy zaangażowani w monitorowanie produkcji rozumieli zarówno sposób gromadzenia danych, jak i to, dlaczego dokładne raportowanie ma znaczenie. Szkolenie powinno obejmować metody wprowadzania danych, znaczenie terminowego raportowania i sposób, w jaki te dane wspierają szersze cele operacyjne. Przypisanie jasnej odpowiedzialności za zadania raportowania zapewnia, że ​​zbieranie i przegląd danych są przeprowadzane w sposób spójny.

4. Śledź i raportuj istotne dane

Skup się na zbieraniu tylko danych niezbędnych do osiągnięcia celów biznesowych. Określ kluczowe wskaźniki efektywności (KPI), istotne dla Twojej działalności i upewnij się, że proces raportowania jest dostosowany do ich śledzenia. Unikaj przeciążania systemu niepotrzebnymi punktami danych, które nie przyczyniają się do praktycznych spostrzeżeń.

5. W miarę możliwości automatyzuj raportowanie produkcji

Jeśli to możliwe, wykorzystaj technologię do automatyzacji gromadzenia danych i raportowania. Może to obejmować korzystanie ze skanerów kodów kreskowych, terminali na hali produkcyjnej lub integrację z urządzeniami IIoT. Automatyzacja z pewnością zmniejszy ręczne wprowadzanie danych, zminimalizuje błędy i zapewni dane w czasie rzeczywistym, dotyczące wydajności produkcji.

6. Regularnie przeglądaj i udoskonalaj

Procesy raportowania produkcji nie powinny być statyczne. Regularnie przeglądaj zbierane dane i przepływy pracy, aby upewnić się, że są one zgodne z celami biznesowymi. Ciągłe doskonalenie operacji pomaga zachować skuteczność w miarę rozwoju operacji.

Korzyści płynące z efektywnego raportowania produkcji

Przemyślane (i przynajmniej częściowo zautomatyzowane) raportowanie produkcji pozwala menedżerom podejmować świadome decyzje i szybciej reagować na problemy. Oto lista najważniejszych korzyści z automatyzacji:

• Widoczność w czasie rzeczywistym statusu produkcji – po zebraniu i zintegrowaniu przez system MES danych z produkcji, stają się one natychmiast dostępne dla całego uprawnionego zespołu, co ułatwia dostrzeżenie potencjalnych nieprawidłowości.
• Skrócony czas przestoju w produkcji – bieżące raportowanie pomaga wykryć wzorce, które mogą prowadzić do nieplanowanych przestojów. Wgląd w dokładne raporty umożliwia terminowe korekty, które zapobiegają narastaniu problemów. Raportowanie pomaga również zidentyfikować przyczyny źródłowe problemów, takich jak awaria sprzętu, opóźnienia w łańcuchu dostaw lub problemy kadrowe.
• Łatwiejsze wykrywanie wąskich gardeł – raporty produkcyjne mogą również pomóc wyróżnić obszary, w których przepływy pracy zwalniają lub się zatrzymują. Umożliwia to menedżerom identyfikację wąskich gardeł i wdrożenie usprawnień w celu zwiększenia wydajności produkcji i skrócenia czasów realizacji.

• Ulepszona identyfikowalność – automatyczne raportowanie produkcji tworzy cyfrowy zapis działań produkcyjnych i jest podstawą dla wdrożenia pełnej identyfikowalności produktu (traceability). Identyfikowalność wspiera kontrolę jakości, pomaga odkryć przyczyny problemów i często jest niezbędnym wymogiem wejścia na rynki regulowane.
• Podejmowanie strategicznych decyzji – dostęp do dokładnych i wiarygodnych danych produkcyjnych ułatwia długoterminowe planowanie i podejmowanie najważniejszych, strategicznych decyzji. Dostosowanie mocy produkcyjnych, inwestycje w nowy sprzęt czy zmiana harmonogramów produkcji, mogą być odtąd oparte na twardych argumentach, a nie wyłącznie na intuicji.